حشره ی Thysanoptera

[فرنوش]

Thysanoptera

Thysanopteraدر برگيرنده ي حشرات بسيار کوچکي با طول بدن تا 1 تا 3 ميلي متر مي باشد. اين حشرات از شيره ي گياهي روي برگ ها با تراکم هاي زياد تغذيه مي ‌ کنند و بدين وسيله به گياهان خسارت وارد مي ‌ کنند. همچنين در روي گل هاي زينتي مخصوصاً روي خود گل ها با جمعيت بالا و در لابه‌لاي گلبرگ ها از شيره گياهي تغذيه مي کنند. تغذيه تريپس‌ها از گل ها باعث ايجاد لکه ‌ هاي زرد رنگ در روي گل ها و برگ هاي گياهان مي شود و اگر تغذيه با تراکم بالا باشد باعث خشک شدن برگ گياهان نيز مي‌ گردد.
قطعات دهانی از نوع زننده مکنده بوده و ساختار خاصی دارد.تفاوت بين قطعات دهاني تريپس ‌ ها با شته ها قطعات دهاني در تريپس ‌ ها، تقريباً يک ساختمان نامتقارن و مخروطي شکل دار د. در قسمت پشتي آن لب بالا، قسمت جانبي را آرواره هاي پائيني يا (Maxillae) و قسمت زيرين را لب پائين تشکيل مي دهد و داراي سه استیله مي‌باشد ، بر خلاف قطعات دهاني شته ها که داراي چهار استیله مي باشند. تريپس ها داراي قطعات دهاني سه استیله هستند. يکي از آن ها مربوط به آرواره بالا و دو تاي ديگري مربوط به آرواره ي پائين ميباشد در واقع در تريپس ها يكي از آرواره هاي بالا(طرف راست) از بين رفته است . ساختار کلی دهان طوری دهان است که تشکیل مخروطی را می دهد که به مخروط دهانی (buccal cone) مشهور است. به دلیل کوتاه بودن استیله ها این حشرات از شیره سلول های سطحی تازه و لطیف تغذیه می کنند. در تغذیه از شیره سلول ها ، حلق به عنوان پمپ عمل کرده و باعث مکش شیره گیاهه از سلول ها می شود.
تريپس ها به دو زير راسته تقسيم مي شوند که عبارتند از:
Tubulifera و Terebrantia
حشرات زير راسته (Terebrantia) داراي شکم با انتهاي مخروطي و تخمريز هستند، لذا اين حشرات تخم خود را در داخل بافت گياهان قرار مي ‌ دهند. اما در زير راسته ( Tubuifera) حلقه هاي انتهايي شکم اين حشرات باريک شده و ساختمان لوله اي شکل پيدا کرده است. اين حشرات تخم خود را در شکاف هاي مختلف، در محل ‌هاي مختلف يا زير پوسته درختان قرار مي ‌ دهند.
در زير راسته ( Terebrantia) ، خانواده ‌ هاي ( Aeolothripidae) و ( Thripidae) از اهميت ويژه اي برخوردارند. تعدادي از گونه ‌ هاي اين دو خانواده، در روي گياهان زينتي ايجاد خسارت مي کنند. مخصوصاً خانواده ( Thripidae) در صدمه زدن به گياهان از اهميت زيادي برخوردارند.
يکي ديگر از گونه هاي تريپس ها به نام ( Thrips tabaci) در تمام جهان انتشار يافته اند كه در گلخانه ها و بر روي گياهان زينتي مشاهده مي ‌شوند. اين حشرات در تراکم هاي بالا و بر روي گياهان زينتي فعاليت مي کنند و خسارات سنگيني به محصولات گلخانه اي و گياهان زينتي وارد مي ‌ کنند.
در زير راسته ( Tubulifera) خانواده ( Phlaecthripidae) داراي اهميت بيشتري مي باشد و در کشور ما نيز نمونه هايي از آن گزارش شده است.
تریپس ها یا گیاهخوارند (خانواده Thripidae و Phlaelothripidae ) یا شکارگر(مثل خانواده Aeolothripidae که از سایر تریپس ها و شته ها و کنه های گیاهی تغذیه می کنند.
دگرديسي در تريپس ها همانند شپشک هاي نوع نر مي باشد. در واقع دگرديسي بينابيني دارند، بخشي از رشد بال ها در طي سنين اول تا دوم پورگي در داخل بدن و بخشي از رشد بال ‌ ها در خارج بدن اتفاق مي افتد. تريپس‌ها غالباً مرحله شفيرگي را در سطح خاک، يا داخل خاک طي مي کنند، بنابراين مبارزه با آن ‌ ها بسيار مشکل است. زيرا با مبارزه شيميايي يا بيولوژيکي بر آن بخش از حشرات که در داخل خاک قرار دارند تاثيري ندارد.