دفاع عقلانی از گوهر حجاب

[taha]

یکی از عوامل فرهنگ ساز در جامعه, دشمنان هستند چرا که از یکسو بسیاری از دوستان و خودی ها در خوابند و از سوی دیگر, دشمنان نقاط ضعف ما را بهتر می شناسند و از آنها برای ایجاد فرهنگ مطلوب خودشان استفاده می کنند

● قانونگذاری‏

دستگاه های قانونگذار مثل مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی نقش به سزایی در اصلاح الگوی حجاب دارند. مجلس شورای اسلامی با وضع قوانین لازم، بدحجاب های معاند و ضدّ اسلام را (که تابع عقل و منطق نیستند، حقیقت را می دانند اما مخالفت و دشمنی می کنند و به دنبال شهوترانی خودشان هستند و در راستای اهداف دشمن می خواهند جامعه را به سمت بی حیایی سوق دهند)، در محدودیت و تحت فشار قرار دهد تا جرأت عرض‌ اندام نداشته باشند. مثلاً از ورود زن های بدحجاب در سازمانها، اداره ها و برخی اماکن عمومی دیگر، ممانعت به عمل آید. نحوه پوشش و حجاب خانم ها در استخدام ها مورد توجه قرار گیرد. خود کارمندان دولت و دستگاه های نظام، به لحاظ پوشش و حجاب، موجّه باشند. به طور کلی با تصویب قوانینی کامل و جامع، بدحجاب های معاند و اصلاح ناپذیر در تنگنا قرار گیرند و تحقیر شوند تا بدحجابی به عنوان یک منکَر بزرگ در جامعه اسلامی شناخته شود.‏

شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با وضع قوانین لازم در مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها می تواند در اصلاح الگوی حجاب مؤثر عمل نماید. به عنوان مثال قانونی وضع شود که در دانشگاه ها، هیچ خانم بدحجابی، حقّ ورود به کلاس درس و شرکت در امتحانات و حتی ورود به داخل دانشگاه را نداشته باشد. کمیته های انضباطی دانشگاه ها نیز با جدّیت بیشتری در این رابطه عمل کنند. همچنین در ثبت نام دانشجویان ورودی جدید، مسئله حجاب و پوشش مورد توجه جدّی قرار گیرد. چرا باید ضوابط در دانشگاه ها تا این حد سست باشد که دانشجویان ورودی جدید، پس از مدت کوتاهی، همرنگ دانشجویان لاقید و بی بندوبار شوند!؟ موارد بسیاری مشاهده شده که دختران چادری و باحجاب وارد دانشگاه می شوند و طولی نمی کشد که چادر را کنار می گذارند و حجابشان به تبرّج می گراید. مسئولان ذیربط باید تدابیری جدّی بیندیشند تا جوّ دانشگاه ها به لحاظ فرهنگی، مسموم تر از این نشود.‏

علاوه بر وضع این‌گونه قوانین که برای محدود کردن بدحجاب های معاند صورت می گیرد، باید در سیستم آموزشی و بخصوص محتوای کتب درسی دانشگاه ها و مدارس تجدید نظر شود. مثلاً در کتب درسی مدارس(پسرانه و دخترانه)، دروس و مباحث مربوط به پوشش و حجاب اسلامی گنجانده شود و با استفاده از معلمان مسلط، مؤثر و کارآمد، مباحث مربوطه با استدلال های منطقی و عقلانی، به طور کاملاً واضح و شفاف تدریس و مباحثه شود. حتی می توان در کنار کتاب های درسی مدارس، کتاب هایی غنی از قبیل "حجاب" و "نظام حقوق زن در اسلام" از آثار شهید مطهری(ره) را نیز مورد توجه قرار داد.‏در نظام آموزش عالی نیز باید تحولی اساسی رخ دهد. محتوای کتب درسی دانشگاهی نیز باید متاسب با اصلاح الگوی حجاب تألیف شود. علاوه بر کتب درسی، در دانشگاه ها با برگزاری کرسی های آزاداندیشی و مناظره، بحث های دقیق و اساسی درباره موضوع پوشش و حجاب انجام شود.‏

به طور کلی در تمامی مراکز آموزشی، اعم از مدرسه، دبیرستان، دانشگاه و... مسئله حجاب و پوشش اسلامی به طور کامل و دقیق(به گونه ای که هیچ شبهه ای باقی نماند) تدریس شود.‏



● دستگاه های اجرایی

در اینجا منظور، دستگاه های مجری قانون یعنی زیر مجموعه های دولت می باشد. دولت بیشترین و سنگین ترین وظیفه را در اجرای قوانین تصویب شده در این زمینه، برعهده دارد. به خصوص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان ملی جوانان، در دولت می توانند نقش بسزایی را در این عرصه ایفا نمایند که بخش هایی از وظایف مدّنظر، قبلاً ذکر شد. همچنین وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید به وظایف مربوطه عمل نمایند و با آموزش های لازم از طرق مختلف، فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر را برای اصلاح پدیده ی بدحجابی در جامعه، احیا و نهادینه کنند. به طور کلی، اصلاح الگوی حجاب و مبارزه با پدیده بدحجابی باید به یکی از دغدغه های بزرگ و مهم دولت تبدیل شود. از آنجایی که یکی از بهترین راه حل های رفع بدحجابی، ازدواج است و دولت در ترویج سنّت حسنه ازدواج نقش فراوانی دارد، باید شرایط ازدواج جوانان را تا حدّ امکان، فراهم کرده و نیز "ازدواج آسان" را در بین مردم نهادینه کند. همچنین به کمک علما، مراجع و کارشناسان، اسبابِ "ازدواج موقّت"(مُتعه) را فراهم آورد تا کسانی که به هر دلیلی امکان ازدواج دائم را ندارند، به متعه روی بیاورند.‏



● نیروی انتظامی و دستگاه قضائی‏

می توان گفت دستگاه قضایی و نیروی انتظامی در اصلاح الگوی حجاب نقش مستقیم ندارند، بلکه در امر برخورد با مجرمین و خاطیان در این مسئله موظفند. برخورد انتظامی و قضائی باید در جای خود انجام گیرد. نیازی به خشونت، درگیری و یا بازداشت کردن نمی باشد؛ بلکه با تذکرهای دوستانه، صمیمانه و با مهربانی و لطافت، می توان بسیاری از بدحجاب ها را متنبّه کرد. برای این امر، باید از مأمورانی مناسب، حتی الامکان مأموران خانم با روابط عمومی عالی و خوش برخورد و مجرّب در امر به معروف و نهی از منکر، استفاده شود. اما عده ای اندک از بدحجاب ها هستند که با تذکر دوستانه و محبت آمیز، متنبّه نمی شوند و حتی لجاجت و عناد نیز می ورزند. طرز برخورد با این عده حرمت شکن، باید متناسب با رفتارشان باشد؛ یعنی اگر بنای آن داشتند که حرمت شکنی را به حدّ اَعلا برسانند و در ملأ عام، به بی حیایی خود شدت دهند، باید با آنها برخورد جدّی تری بشود. لذا نباید همه را به یک چوب راند و از همان ابتدا به نمایش ابهت و زور پلیس متوسل شد.

چرا که این نوع برخورد، نه تنها همیشه، آن نتیجه مطلوب را نخواهد داد؛ بلکه ممکن است اثر معکوس نیز داشته باشد. لذا این نوع برخورد شدید باید بر کسانی اعمال شود که به تعبیر رهبر انقلاب، "مخالف معاند" هستند نه "مخالف غافل". یعنی کسانی که از روی عناد و دشمنی و ضدّیت با اسلام، با حجابی سست و وضعیتی زننده در جامعه حضور می یابند و حتی مروّج پوشش های غیر اسلامی هستند. البته حداقل اقدامی که نیروی انتظامی و دستگاه‌های قضائی می توانند انجام دهند، جلوگیری از ورود پوشاک غربیِ غیر اسلامی به داخل کشور و نیز برخورد جدّی با تولیدی های پوشاک غیر اسلامی و مراکز فروش این‌گونه لباس ها(که اغلب توسط باندهای مروّج فساد و فحشا حمایت می شوند) می باشد که متأسفانه دغدغه ی انجام این اقدامات حداقلی هم وجود ندارد.‏



● روحانیت و مبلغان دینی

یکی از عوامل فرهنگ ساز در جامعه، دشمنان هستند. چرا که از یکسو بسیاری از دوستان و خودی ها در خوابند و از سوی دیگر، دشمنان نقاط ضعف ما را بهتر می شناسند و از آنها برای ایجاد فرهنگ مطلوب خودشان استفاده می کنند. مبلّغان دینی و صاحبان نفوذ در افکار مردم باید مردم را از خطرات دشمن آگاه سازند. در جامعه ی امروز ما تنها کسی که به عمق عناد و کینه توزی دشمن پی برده و خطرات و دسیسه های دشمن را به مردم گوشزد می کند، رهبر بابصیرت انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) می باشد. خوب است سایر روحانیون نیز، با تأسی از ایشان، وظایف خود را انجام دهند و با شیوه های جدید به تبلیغ دین بپردازند. دشمن با شناخت نقاط ضعف جامعه ما، از این نقاط ضعف در راستای اهداف شوم خود بهره می گیرد. دشمن می داند که با تحریک شهوت و غریزه جنسی در جوانان مسلمان و کشاندن آنها به ورطه فساد و فحشا، می تواند آنها را به تدریج از اهداف و آرمان های متعالی جامعه اسلامی دور کند و سپس بر آنها مسلط شود؛ (شبیه همان قضایایی که در اندلس رخ داد). لذا زمینه های این تحریک شهوت را فراهم و تقویت می کند؛ که یکی از این زمینه ها، ترویج بدحجابی و پوشش های غیر اسلامی و محرک می باشد. باید دائماً این توطئه ها به مردم گوشزد شود تا دشمنیِ دشمن به فراموشی سپرده نشود.‏

یکی از دلایل متقاعد نشدن برخی مخالفان به حجاب اسلامی این است که از حجاب دفاع عقلانی نمی شود، بلکه غالباً از ایمان و دین مردم برای دفاع از حجاب استفاده می گردد. بسیاری از مبلّغان و اساتید و معلمان دینی، در برخورد با شبهات مخالفان حجاب، بیشتر از آنی که معقولانه و منطقی، پاسخ مخاطب را بدهند، تنها به آیات و احادیث و روایات اکتفا می کنند؛ آن‌هم به شکل سنّتی و با شیوه های کهن که جذابیتی برای مخاطب ایجاد نمی کند.‏

البته این بدان معنا نیست که در باب تبلیغ و دفاع از حجاب از مباحث شرعی و احکام دینی استفاده نشود و نیز منظور این نیست که احکام شرع با مباحث عقلی متباین است؛ بلکه مطلب مذکور ناظر به این نکته می باشد که قبل از طرح مباحث شرعی و احکام دینی، به مباحث عقلانی و محسوس و ملموس برای مخاطب پرداخته شود. اگر این نکته با دقت و ظرافت رعایت شود، آن مخالف غافل نیز پی به این خواهد برد که: "کُلُّ ما حَکَمَ بِه العَقلُ حَکَمَ بِه الشَّرعُ و کُلُّ ما حَکَمَ بِه الشَّرعُ حَکَمَ بِه العَقلُ".‏

باید جوانان را با شیوه هایی جذاب و متناسب جامعه امروزی(البته با حفظ اصول و قواعد) نسبت به این‌گونه مسائل مثل حجاب توجیه ساخت. باید به تدریج و با آهنگی نرم، مخالفان حجاب را جذب محافل مذهبی و مساجد نمود تا در محیط های سالم رشد نمایند. بسیاری از این افراد هستند که آن جذابیت و لذتی که در مجموعه های تفریحی و سرگرمی مثل پارک و کافی شاپ و سفره خانه و... می بینند، در محیط های مذهبی مثل مسجد و هیئت نمی بینند(که باید علت آن به طور مفصّل بررسی شود). برخی از آنها در مناطقی زندگی می کنند که یک مسجد هم وجود ندارد؛ اینها با ماهواره و فیلم های غیر اخلاقی مأنوس شده اند و در فضایی نسبتاً غیر دینی رشد کرده اند. پس با این شرایط چه انتظاری می توان داشت!؟ شاید روحانیون و مبلغان دینی با به کارگیری شیوه های نافذ و مؤثر تبلیغ، در جذب و توجیه این افراد نسبت به مسائل دینی خصوصاً حجاب، نقش بسزایی داشته باشند.‏

در نتیجه به طور کلی باید در کیفیت عرضه دین، دقت زیادی به خرج داد. اسلام عزیز را باید همان گونه که هست، هنرمندانه و زیبا ارائه داد. نه باید آن‌قدر افراط و تندروی کرد که احکام اسلام را سخت تر از آنی که هست ارائه داد"یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لاتُقَدِّمُوا بَینَ یَدَیِ اللهِ وَ رَسولِه"۱ و نه باید آن‌قدر دچار تفریط و سستی شد که احکام اسلام به مزاج دشمن خوش آید و مورد پسند آنها واقع شود. باید با حفظ اعتدال و البته با قاطعیت در مقابل مخالفت دشمنان و مخالفان، این امر را انجام داد و ملاحظه آنها را نکرد. به تعبیر زیبای شهید بهشتی(ره)، "حرفتان را بزنید آقا، بگذارید دشمن هرچه می خواهد بگوید." حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) نیز می فرمایند: "جمهوری اسلامی در مقابل این مفاسد ایستاد و از اول اعلام کرد که به روابط بی بندوبار زن و مرد معتقد نیست؛ معتقد به وجود حجاب و روابط اسلامی میان زن و مرد است، و بر این مسئله هم پافشاری کرد. به نظر بعضی ها، این یک مسئله فرعی و جزئی است؛ درحالی که اشتباه می کنند، این مسئله بسیار مهمی است. مدعیان غرب کمترین مخالفتی را با مبانی خودشان تحمل نمی کنند. آنها با چه چیز زن مسلمان بیشتر دشمنند؟ با حجاب او. آنها با چادر و حجاب صحیح و متقن شما از همه چیز بیشتر دشمنند. چرا؟ چون فرهنگ آنها این را قبول ندارد. در همان ماه های اول پیروزی انقلاب، امام مسئله بی حجابی و حجاب را قاطع گفت. آن وقت ها ما به عنوان اعضای شورای انقلاب، گاهی که در هیئت دولت هم شرکت می کردیم، من کسانی را دیدم که جزء عناصر متدین هیئت دولت بودند، اما به ما می گفتند این چه کاری بود که امام کرد؛ حالا چرا کرد!؟ امام اصلاً دچار رودربایستی نمی شد. بنابراین، ملاحظه کاری و رودربایستی داشتن، مطلقاً باید نباشد."۲

میلاد ولیان

پی نوشت ها:

۱‏- قرآن کریم، حجرات، آیه ۱‏

۲‏ - بیانات حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار با اعضای شورای فرهنگی، اجتماعی زنان، جمعی از زنان پزشک متخصص، و مسئولان اولین کنگره‏ حجاب اسلامی، به مناسبت میلاد حضرت فاطمه‏ زهرا(علیها السلام)، ۴/۱۰/۱۳۷۰‏