![]() |
|
پورتال پرشين | راهنمایی | جــوایز | IShop | وبلاگ پرشین | تماس با ما |
![]() ![]() |
|
ابزارهای موضوع | جستجو این تاپیک | حالت نمایش |
![]() |
#11 |
مدیران بازنشسته ایران تراک ![]() |
![]()
ايجاد کشش در پلي اتيلن کريستالي (باوزن ملکولي 10 به توان 4 - 10 به توان 5) با سرعت کشش بسيار بالا مي تواند ايجاد مدول يانگي بيش از 70 گيگاپاسکال کند. کشش مورد نياز جهت بدست آمدن اين مدول بالا را مي توان با کشش در قالب، اکسترود کرون هيدرو استاتيک و يا کشش محوري بدست آورد. اين مسئله روشن شده است که مدول به سرعت کشش وابسته است اما به نحوه ي بوجود آمدن اين کشش بستگي ندارد. در تمام اين فرآيندهاي کشش، زنجيره هاي ملکولي، بدون آنکه ملکول دستخوش کشش شود، صرفاً جهت دار مي شود و ما ساختاري بدست مي آوريم که در شکل 1- a نشان داده شده است. توسعه ي بعدي که در زمينه ي ريسندگي ژله اي و محلولي پلي اتيلن با جرم ملکولي بسيار بالا ( > 10 به توان 6) انجام شد تا پلي اتيلن با مدول 200 گيگاپاسکال توليد شود. در اين روش ها، جهت گيري ملکولي همراه با کشش زنجيره ها اتفاق افتاد و ساختار نشان داده شده در شکل 1-b بدست آمد. پلي اتيلن تک کريستال لايه اي را مي توان بوسيله ي کريستاليزاسيون محلول مناسب و مرتب کردن زنجيره هاي ملکولي درجهت جريان بدست آورد. در روش ديگر يک ساختار کريستالي که مانند کباب برگ است از محلول پليمري بدست مي آيد. يک ساختار کباب مانند شامل نظم به هم پيوسته از کريستال هاي فيبري است که در آنها زنجيره هاي ملکولي بسيار کشيده اند. روش ديگري که براي رسيدگي پلي اتيلن استفاده مي شود و از لحاظ تجاري و فني بسيار موفق بوده است، روش ريسندگي ژله اي (gel Spining) است. پنينگ (ponnings) و کوليگوس (colleagues) (1976-1972) الياف پلي اتيلن با مدول بالا را به روش ريسندگي محلولي توليد کردند. کارهاي اين دو نفر بوسيله ي اسميت (Smith) و لمسترا (lemstra) (1976- 1980) دنبال شد که منجر به توليد الياف پلي اتيلن با روش ريسندگي ژله اي شد. فرآيند ريسندگي ژله اي براي توليد پلي اتيلن به صورت تجاري در دهه ي 1980 توسعه يافت. ژل هاي مواد بي ارزشي هستند اما شبکه هاي متورم آنها داراي نواحي کريستالي به هم مرتبط هستند. (شکل 2) ![]() ريسندگي ژله اي الياف لپي اتيلن پلي اتيلن (PE) يک ماکروملکول خطي و بسيار ساده است که داراي فرمول شيميايي زير است. n[2CH2CH] بنابراين در مقايسه با ساير پليمرها، جهت گيري و کشش ساختار زنجيره ي در اين پليمر آسان تر بدست مي آيد. پلي اتيلن با دانستيه بالا (HDPE) به انواع ديگر آن ترجيح داده مي شود زيرا HDPE داراي نقاط شاخه اي کمتري در طول زنجيره ي اصلي خود است. و داراي درجه ي کريستالينيتي بالاتري است.خواص خطي بودن و کريستالينيتي اين نوع پليمر براي رسيدن به نظم و جهتداري پليمر مهم مي باشد و در واقع وجود خاصيت خطي بودن و کريستالينيتي موجب مي شود تا به جهتداري و کشش زنجيره اي مناسب برسيم. ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
#12 |
مدیران بازنشسته ایران تراک ![]() |
![]() ساختار و خواص الياف پلي اتيلن ساختار کريستالي پلي اتيلن به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. ![]() ![]() اثر ديگري که به خاطر درجه ي بالاي هم ترازي در اين الياف اتفاق مي افتد اين است که هنگامي که الياف پلي اتيلن با مدول بالا را به عنوان تقويت کننده در کامپوزيت هاي زمينه پليمري استفاده مي کنيم، اين الياف به سختي به زمينه ي پليمري مي چسبند و حالت جدايش ايجاد مي کنند. برخي از انواع صلاح کننده هاي سطحي بايد به پلي اتيلن اضافه شود تا آن را به زرين هايي مانند اپوکسي، PMMAو... بچسانيم. در اکثر موارد بهترين اصلاح کننده ي سطحي که براي اين کار استفاده مي شود يک پلاسماي گاز سرد ( مانند هوا، بخار آمونياک، آرگون و...) مي باشد . پلاسما حالتي از ماده است که در آن ملکولهاي گاز در حالت تهيج يافته اند. در حالت پلاسما، ملکولها و يون ها بسيار نفوذ پذير و واکنش پذيرند. هنگامي که سطح الياف پلي اتيلن يا هر فيبر ديگر در معرض پلاسما قرار گيرد، اصلاح گشته و هرگونه آلودگي از سطح آن رفع مي گردد. همچنين لايه هاي سطحي جهت دار گشته و با افزوده شدن گروه هاي قطبي و فعال در سطح، سطح فعال تر مي گردد. و به اصطلاح سطح زبر مي گردد. همه ي اين فاکتورها مشارکت مي کنند و استحکام پيوند ميان فيبر و ماتريکس را بالا مي برند. براي آماده شدن الياف کافي است که اين الياف تنها چند لحظه در معرض تابش پلاسما قرار گيرند. الياف پلي اتيلن که به صورت تجاري موجودند داراي درجه ي کريستالينيتي بين 70- 80 و دانسيته ي O.97 g/ cm مي باشند. رابطه ي ميان کريستالينتي و دانسيته براي پلي اتيلن به صورت خطي است. پلي اتيلن با کريستالينيتي 100 درصد داراي دانسيته ي تئوري يک گرم بر سانتيمتر مکعب است. اين مقدار براساس يک سلول واحد ارتورمبيک به دست آمده است. پلي اتيلن آمورف (5% کريستالينيتي) داراي دانسيته اي در حدودO.85g/ cm است. |
![]() |
![]() |
![]() |
#13 |
مدیران بازنشسته ایران تراک ![]() |
![]()
الياف آراميدي
روش دومي که براي توليد الياف پليمري سخت وبا استحکام بالا استفاده مي شود روش کريستال مايع است.اين روش مربوط مي شود.به توليد واکسترود کردن پليمرهاي با زنجيره ملکولي صلب وميله اي .ازلحاظ تاريخي مي توان گفت که تحقيقات در زمينه ي توليد پلي اميدهاي آروماتيک با زنجيره ي سخت از ميانه ي قرن بيستم ميلادي شروع شد. به هرحال يک مسئله به زودي کشف شدوآن اين بود که پلي آميدهاي آروماتيک خصايت حل شدن ضعيفي دارند که اين مسئله حل نشدن آنها در حلال ها يک تنگنا محسوب مي شد.درسال 1965 ،استفاني کولک ( Stephanie Kwolek) (يک دانشمند تحقيقاتي درکمپاني دوپون) کشف کردکه اسيد آمينو بنزوئيک پارا مي تواند در واکنش پليمريزاسيون شرکت کرد ودر شرايط معين به صورت محلول مايع وکريستالي درآيد که اين محلول کريستاي مايع وصلب را مي توان ريسندگي کرد.اين کشف را مي توان مقدمه اي درتوليد الياف آراميدي بيان کرد .بعدها اين مسئله فهميده شد که پليمري که از واکنش پارا - فنيلن دي آمين واسيد تترافتاليک توليد مي شود، بهتر است . در ادامه به توصيف فرآيند توليد، ساختاروخواص الياف آراميدي مي پردازيم. توليد واژه ي آراميد در الياف آراميدي فرم کوتاه شده ي پلي آميدهاي آروماتيک است.همانگونه که مي دانيم پلي آميدهاي سنتي ومرسوم مانند نايلون داراي واحدهاي آليفاتيک وسيکلو آليفاتيک در ساختار زنجيره ي ماکرو ملکولي شان هستند وآراميد نام عمومي گروه مهمي از الياف است. هيئت تجارت فدرال ايالات متحده ي امريکا، آراميد ها را اين گونه تعريف مي کند: آراميدها،اليافي مصنوعي هستند که مواد تشکيل دهنده ي اين الياف پلي آميدهاي مصنوعي با زنجيره ي طويل هستند. 85% از اتصالات آراميدي در اين پليمرها به طور مستقيم به دو حلقه ي آروماتيک متصل است. نام هاي تجاري مختلفي براي الياف آراميدي انتخاب شده است. کمپاني دوپون نام هاي کولار (kevlar) ونومکس (Nomex) را براي اين الياف انتخاب کرده است.همچنين کمپاني تيجين ( Teijin) نام هاي تجاري تي جين کنکس (Teijin conex) وتکنورا ( Tech nora) وکمپاني آکزو (Akzo) نام تجاري توارون ( Twaron) را انتخاب کرده است. تفاوت اصلي ميان کولارونومکس دراين است که کولار داراي حلقه هاي آروماتيک درحالت پاراست درحالي که نومکس داراي حلقه هاي آروماتيک درحالت متاست. درواقع کولار داراي يک ملکول متقارن است که پيوندهاي اتصالي به هر حلقه ي آروماتيک حالت موازي دارد ولي نومکس داراي زاويه ي پيوند 120 درجه است. شايد تکرار توضيحاتي درمورد برخي از واژگان دراين زمينه بد نباشد.الياف آراميدي نام عمومي گروهي از الياف آلي هستند که به آنها الياف پلي آميد آروماتيک مي گويند.نايلون نام عمومي براي هر پلي آميد با زنجيره ي طويل است که کمتر از 85% گروه هاي آروماتيک دارد.الياف آراميدي مانند نومکس وکولار ترکيباتي حلقوي هستند که ساختارآنها بر پايه ي بنزن است ( درواقع برخلاف نايلون که براي توليد آن از ترکبيات خطي استفاده مي شود.) ساختار شيميايي اصلي الياف کولار داراي واحدهاي آروماتيک جانشين در حالت پاراست که استقلال حرکتي زنجيره را محدود مي کند .و باعث مي گردد که پليمر صلب وميله اي مانند گردد. اين ساختار صلب وميله اي مانند باعث مي گردد دماي انتقال به حالت شيشه اي بالا رود وحلاليت پليمر کاهش يابد.همچنين اين مسئله باعث مي گردد تا ريسندگي پليمر باروش هاي معمولي ومتداول مشکل باشد. به جاي آن مجبوريم اين پليمر را به روش ريسندگي از محلول پليمري درحالت کريستال مايع به فيبر تبديل کنيم.بسياري از پليمرهاي آروماتيک را مي توان با روش ريسندگي کريستال مايع به الياف با مدول بالا تبديل نمود.از لحاظ تئوري ،اين مسئله مورد انتظار است که پليمرهاي با چنين ساختار ملکولي صلب وميله اي مانند باعث پديد آمدن الياف با ساختار بسيار سخت وجهت دار مي گردد.وحتي بدون فرآيند کشش نيز ساختاري جهت دار پديد آيد.به هر حال دراين پروسه دومشکل عملي وجود دارد: 1) اين پلي آميدهاي آروماتيک داراي دماي ذوب نسبتاً بالايي هستند ويا آنها در دماهاي بالا ذوب نمي شوند. بلکه متلاشي مي شوند. بنابراين نمي توان آنها را ذوب وريسندگي کرد. 2) ويسکوزيتدي محلول ايزوتروپيک اين پليمرها بسيار بالاست.بنابراين محلول آنها براي ريسندگي مناسب نيست به هر حال، اين مسئله مشاهده شده است که يک چنين سيستم هايي تحت شرايط مناسب غلظت ، حلال ، وزن ملکولي، ودما و...ايجاد محلول کريستال مايع مي کنند. براي اينکه مفهوم کريستال مايع را بهتر بشناسيم بهتر است درمورد آنها توضيح دهيم. يک کريستال مايع داراي ساختاري بينابين يک کريستال منظم سه بعدي ويک مايع ايزوتروپيک نامنظم است.دونوع عمده از کريستال هاي مايع وجود دارد که عبارتند از :ليوتروپيک ( Motropic ) و ترموتروپيک (Thermotropic) کريستال هاي مايع ليوتروپيک از محلول هاي پليمري با ويسکوزيتدي پايين بدست مي آيند که غلظت محلول درحدي بحراني است.درحالي که کريستال هاي مايع ترموتروپيک از مذاب پليمرها در لحظه اي از ويسکوزيتد پايين است، بدست مي آيد.لپي آميدهاي آروماتيک والياف آراميدي از نوع کريستال هاي مايع ليوتروپيک هستند .اين پليمرها داراي نقطه ذوب بالايي هستند ودر واقع دماي ذوب آنها به دماي تجزيه ي آنها نزديک است.بنابراين بايد اين پليمرها را بوسيله ي يک حلال مناسب مانند اسيد سولفوريک حل و ريسندگي نمود.به عبارت ديگر پلي استرآروماتيک يک پليمرکريستال مايع از نوع ترموتروپيک است.اين نوع پليمر را مي توان از طريق قالب گيري تزريقي، اکسترود ويا ذوب کردن ، ريسندگي کرد. ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
#14 |
مدیران بازنشسته ایران تراک ![]() |
![]()
انواع بسياري از کريستال هاي مايع وجود دارند. درشکل 1 ساختار تعدادي از اين کريستال هاي مايع آورده شده است.همه ي اين مواد داراي قلمروهاي منظم هستند وتفاوت عمده ي آنها جهت قرارگيري اين قلمروهاي منظم در مايع است.جهت گيري هاي خاص اين کريستال ها مسئله ي مهمي است که مد نظر ماست.
نکته ي مهم درمورد الياف آراميد اين است که ويسکوزيتدي محلول ايزوتروپ با افزايش غلظت پليمرافزايش مي يابد تا جايي که فاز آن - ايزوتروپ شروع به تشکيل کند. درنقطه ي تشکيل فاز آن- ايزوتروپ ويسکوزتيه افت شديدي پيدا مي کند.محلول هاي توليدي از پليمرهاي ميله مانند در غلظت معين پليمر از خود خاصيت تبديل شدن از حالت ايزوتروپ به حالت فاز کريستال مايع از نشان مي دهند. همانگونه که مي دانيد پلي آميدهاي مرسوم مانند نايلون عمدتاً داراي واحدهاي سيکلو آليفاتيک ويا آليفاتيک درساختار زنجيره ي ماکرو ملکولشان هستند.اين مسئله باعث مي شود تا آنها به آساني ذوب وبه فيبر تبديل شوند. توليد الياف آراميدي با پليمريزاسيون تراکمي محلول دي آمين وهاليدهاي دي اسيد در دماي پايين شروع مي شود. پليمريزاسيون تراکمي پارا - فنيلن دي آمين (PPD) وتترا فتالويل کلرايد (Tcl) دريک حلال دي آلکيل آميد مثالي از اين پليمريزاسيون است. حلال هاي آميدي مورد استفاده عبارتند از N متيل يپروليدول ودي متيل استاميد به صورت تک تک يا مخلوط . اين محلول ها عموماً به همراه نمک هاي غير آلي مانند کلريد ليتيم يا کلريد کلسيم استفاده مي شوند.پليمرتوليدي بوسيله ي آب رسوب داده مي شود .سپس خنثي، شسته وخشک مي شود. پلي پارا- فنيلن تترافتالاميد ( PPTA) پليمري است که در حلال هاي معمولي غير محلول است اما در اسيدهاي قوي مانند اسيد سولفوريک غليظ حل مي گردد. مهمترين پيش نياز براي توليد الياف با مدول و استحکام بالا اين است که محلول تهيه شده براي فرآيند ريسندگي داراي نظم خاصي از کريستال مايع باشد. کريستال هاي مايع به خاطر وجود قلمروهاي منظم از لحاظ اپتيکي آن - ايزوتروپ هستند. اين مسئله را مي توان بوسيله ي نگاه کردن به يک کريستال مايع (مانند يک محلول اسيد سولفوريک و آراميد) مشاهده کرد. اين مسئله خاصيتي ذاتي براي محلول هاي کريستال مايع است که براي توليد الياف آراميداز آن استفاده مي شود. ساختار فيبرمانند يک فيبر آراميدي به خاطر موازي قرار گرفتن کريستال هاي پليمر درجهت موازي با محور فيبر بوجود مي آيد. پلي آميدهاي آروماتيک جهتداراز محلول کريستال مايع ودر شرايط غلظت ، دما وحلال معين توليد مي شوند. ![]() ( اين سرعت ها حتي به چند صد متر بر دقيقه نيز مي رسد) درفرآيند ريسندگي تر - خروج خشک ساختار زنجيره ملکولي جهتدار است .وهمچنين زنجيره هاي ملکولي توليدي حالت کشيده دارند. فرآيندهاي متداول ريسندگي مانند ريسندگي تر ياخشک اين نياز را دارند که بعد از فرآيند توليد فيبر،فرآيندهايي مانند کشش درجهت ايجاد خواص ممتاز در فيبر ،انجام شود. علاوه برشکل مداوم الياف ،الياف آراميدي کولار داراي چندين شکل غير مداوم مانداستيپل، فلوک (Floc) ، تفاله اي (pulp) و...مي باشد. شکل تفاله مانند (pulp) اين الياف را مي توان در پوشش ها ، چسب ها ودرزگيرها استفاده کرد.انواع شکل هاي غير مداوم کولار را مي توان به عنوان تقويت کننده درکامپوزيت هاي زريني مانند اپوکسي استفاده کرد. خواص الياف آراميدي برخي از خواص مهم الياف کولار در جدول 1 آورده شده است. همانگونه که درجدول 1 آورده شده است مي بينيد الياف کولار بسيار سبک هستند وداراي سفتي واستحکام کششي بالايي هستند دونوع معروف از الياف کولار،کولار 49 وکولار 29 هستند وکولار 29 داراي مدولي برابر يک دوم مدول کولار 49 است اما کرنش شکست آن دو برابرکولار 49 است.اين کرنش بالاي کولار 29 باعث شده است تا از آن براي توليد جليقه هاي ضد گلوله استفاده شود.اين مساله بايد تذکر داده شود که الياف آراميدي مانند سايرالياف با کارايي بالا داراي استحکام فشاري ضعيفي هستند.استحکام فشاري الياف آراميدي تقريباً يک هشتم استحکام کششي آنهاست. اين مسئله به خاطر ماهيت آن -ايزوتروپ اين الياف است. درهنگامي که نيروي کششي براين الياف اعمال شود. پيوندهاي کوالانسي قوي موثرند واين درحالي است که درهنگام اعمال نيروي فشاري پيوندهاي ضعيف هيدروژني و واندرو الس درگير هستند.بنابراين الياف آراميدي براي کاربردهايي که با نيروهاي فشاري دست وپنجه نرم مي کنند، مناسب نمي باشند.الياف آراميدي کولار داراي خاصيت ضربه گيري خوبي هستند.کامپوزيت هاي کولار - اپوکسي داراي فرسودگي يک پنجم نسبت به کامپوزيت هاي فايبر گلاس هستند. ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
به اشتراک بگذارید |
برچسب ها |
مصنوعي, پليمري, الياف |
كاربران در حال ديدن تاپیک: 1 (0 عضو و 1 مهمان) | |
ابزارهای موضوع | جستجو این تاپیک |
حالت نمایش | |
|
|